‘Er zit geen rek meer in de veehouderij’
Foto via Pixabay
Hoogleraar Dier en Samenleving Elsbeth Stassen gaat op 21 november met pensioen. Ze zag de waarde van individuele dieren in de veehouderij de afgelopen vijftig jaar gestaag dalen. Met alle gevolgen voor het dierenwelzijn van dien. ‘Intensivering creëert een neerwaartse spiraal.’
Hoe is onze relatie met dieren de afgelopen decennia veranderd?
‘Toen ik in 1971 met de studie Diergeneeskunde begon, waren boerenbedrijven kleinschalige familiebedrijven en had het individuele dier een hoge emotionele en economische waarde. In korte tijd vond een sterke intensivering plaats. Inmiddels is Nederland, na de Verenigde Staten, de grootste exporteur van dierlijke producten. Om dit te realiseren moest de productie per dier toenemen, werden de groepen groter en werden dieren over langere afstanden getransporteerd. Dit leidde tot devaluatie van het individuele dier en diverse welzijnsproblemen.’
Wat is dierenwelzijn eigenlijk?
‘Tot in de jaren tachtig lag de nadruk op het voorkomen van lijden en het optimaliseren van het functioneren van het dier. Maar dierenwelzijn is meer. Het ervaren van stress, plezier en pijn en het kunnen vertonen van natuurlijk gedrag zijn medebepalend voor dierenwelzijn. Daarnaast heeft iedere diersoort specifieke behoeftes. Op basis van dat besef is in de wetgeving vastgelegd dat we respect voor de intrinsieke waarde van het dier moeten hebben, dus los van de functionele waarde die wij eraan toekennen, zoals vleesproductie.’
Een dier dat zijn natuurlijke gedrag niet kan vertonen, kan slecht tegen verandering
Een dier dat zijn natuurlijke gedrag niet kan vertonen, kan slecht tegen verandering
Dat klinkt helder. Toch is er volop discussie over onze omgang met dieren.
‘Morele principes zijn geen kant-en-klare handleiding voor ons gedrag. Het is afhankelijk van welk welzijnsaspect je het belangrijkst vindt. En daar schuurt het. Veehouders geven om dieren en zorgen goed voor ze, maar bekijken welzijn vooral vanuit de gezondheid en het functioneren van het dier, binnen de context van hun houderijsysteem. Burgers vinden het belangrijk dat dieren zo natuurlijk mogelijk kunnen leven. Voor het dier is het allemaal van belang: gezondheid, functioneren, gevoel en natuurlijk gedrag.’
Dit artikel is gepubliceerd in Resource Magazine. Lees het hele verhaal hier.